Riskli binalar güçlendirilebilir mi? Riskli binalarda güçlendirme nasıl yapılır? Riskli binaların güçlendirilmesiyle ilgili aklınıza takılan tüm soruları yanıtladık. İşte riskli yapı güçlendirmesiyle ilgili merak edilenler;

Öncelikle binanızın depreme dayanıklı olup olmadığını anlamak doğru olacaktır.

BİNANIZ DEPREME KARŞI DAYANIKLIK MI?

Bu sorunun cevabını verebilmek için dört husus göz önünde bulundurulmalıdır.

• Yapının projelendirme yapım tarihi önemlidir. Türkiye de 1940-2019 yılları arasında on tane deprem yönetmeliği yürürlülüğe girmiştir. Süre gelen yönetmelikteki tasarım şartları, katsayılar, deprem bölgeleri şartları revize edilmiştir.
• Yapının yapım dönemi koşullarındaki malzemenin kalite ve teknik kontrolünün yapılmaması, nervürsüz donatı kullanılması, hazır beton teknolojisinin olmaması yapının depreme karşı dayanıksız olduğunu gösterir.
• Yapı yapımı konusunda ehil olmayan yüklenici ve kalfa marifetiyle yapılması, yeterince mühendislik hizmeti alınmaması ve ticari menfaatler doğrultusunda; eksik donatı kullanma, yetersiz çimento oranlı beton yapımı ve elenmemiş deniz kumu kullanılması, statik projenin dışına çıkılarak keyfi yapılan imalatlar yapının depreme karşı dayanıksız olduğu söylenebilir.
• Yapı statik tasarımına göre yapılmayan binalar; kaçak ilave kat eklenmesi hatta binanın dış hattından ilave yapılması 1. Derecede yapının depreme karşı dayanıksız olduğu söylenebilir.

KOMŞUM RİSKLİ YAPI RAPORU ALDI NE YAPMALIYIM?

Yasalar gereği kat maliklerinden biri bakanlıkça yetkilendirilmiş bir firmaya müracaatıyla riskli yapı raporu alabilir. Bu raporun onayı ile 90 gün içinde yapının tahliyesi konusunda tebligat yapılır.

Bu durumda kat maliklerinin iki yolu vardır. Ya bina yıkılacaktır ya da yapısal deprem güçlendirme çalışmaları yapılarak sorun çözülecektir.

Güçlendirme yolu seçilirse; yapı güçlendirme kararının alınması için kat maliklerinin 3/4’ü onayı aranmaktadır. Bu oran sağlanmıyorsa çoğunluğun menfaatine ise bu durum, hukuki süreç başlatılarak, yapının güçlendirilerek depreme karşı dayanıklı rapor ve tespitiyle mahkeme kararıyla güçlendirme yapılacaktır.

Güçlendirme ruhsatı alınıp, güçlendirme inşaatı tamamlanarak yapı tekrar iskan belgesi alarak riskli yapı durumu ortadan kalkacak ve yapı depreme karşı dayanıklı hale gelecektir.

HER BİNA GÜÇLENDİRİLİR Mİ ?

Bu sorunun cevabı teknik olarak evet. Fakat maliyet yaklaşımı devreye girmektedir. Güçlendirme maliyeti yeniden yapım maliyetine yaklaşırsa binanın yıkılarak yeniden yapılması teknik olarak daha uygun olur. Yapının güncel imar durumundaki ciddi azalışlarda (kat azalışı, oturma alanının küçülmesi) güçlendirme maliyeti fazla çıkar ise de güçlendirme yaptırmak kat maliklerine daha fazla değer sağlayacaktır.

Bina güçlendirme maliyeti ne kadardır sorusunun yanıtı için bu makaleyi okuyabilirsiniz.

RİSKLİ YAPI RAPORU GÜÇLENDİRMEYE NASIL ÇEVRİLİR?

Riskli raporunun oluşturan çalışmalar güçlendirme proje çalışmalarında da kullanılır. Bu durumu ilk başlangıcı güçlendirme çalışmaları yapılsa da riskli sürecine geçilebilir.

Bu durumda yapı, kentsel dönüşümün getirdiği faydalar olan harçlardan muafiyet, kira yardımı, devlet kredi desteği gibi avantajlardan faydalanılarak güçlendirme çalışmaları yapılabilir.

LOKAL GÜÇLENDİRMENİN BİNAYA BİR FAYDASI VAR MI?

Öncelikle şunu söylemekte fayda var bilinçsizce yapılacak lokal güçlendirme yapıya faydadan çok zararı olacaktır. Özellikle kalfa mantığı ile yapılan, fiziken korozyona uğramış taşıyıcı elemanlara yapılan yapısal güçlendirme bir hesap mantığı ile yapılmadığı için sakıncalıdır.

Yapı güçlendirme çalışmalarında kesinlikle ehil mühendislik hizmeti alınmalıdır.

İMAR BARIŞINDAN ALINAN YAPI KAYIT BELGESİ, YAPININ DEPREME KARŞI DAYANIKLI OLDUĞUNU GÖSTERİR Mİ?

Bu sorunun cevabı kesinlikle hayır. Bakanlık yasayla kat maliklerinin beyanlarını esas almıştır. Yani yapı kayıt belgesi verilen bir yapının, depreme karşı dayanıklı olduğu raporu istenmiyor. Bu raporu bizim gibi uzman firmalar ve teknik üniversitelerin yapacağı analiz ve tetkikler sonucunda verilebilir. Oysa ki imar barışındaki esas tamamen beyanlar esastır.!