Riskli bina nasıl anlaşılır?

Verilere göre Türkiye’deki yapı stoğu içerisinde 20 milyon bağımsız bölüm içerisinden 15 milyonu kaçak ruhsatsız projesiz veya yapı spektlerine uygun değil. 6 milyona yakını ise olası bir depremde birinci derecede riskli durumda. Bina sahipleri binalarının durumlarıyla ilgili endişe duyuyorlar.

Peki bir bina ömrünü ne zaman tamamlar?

Binanın ömründen ziyade binanın yönetmeliklere uygun inşa edilip edilmediği mimarlık ve mühendislik hizmetlerinden faydalanılarak, yönetmeliklere uygun yapı malzemeleri kullanmak koşulu ile yapılıp yapılmadığı önemlidir. Her ne kadar belirli tarihlerden sonra yapılan yapıların, eskilerine nazaran daha güvenli olduğuna dair yaygın bir inanış var ise de, binalar yaşlarından bağımsız olarak malzeme ve işçilik kalitesi doğrultusunda değerlendirilmelidir.

Bina hangi koşullarda yapılmış ise risk taşır?

Binaların inşaatı sırasında kullanılan malzeme kadar yapılış ve uygulama teknikleri de söz konusu binanın dayanıklılığında önemli etki sahibidir. Örneğin betonarme bina inşaatı sırasında betonu oluşturan malzemeler içinde boşluk bırakılmış ise bina yeni de olsa zamanla bu boşluklar nedeniyle korozyona uğrama riskini taşır.

Betonun korozyona uğraması ne demektir?

Binada kullanılan betonun korozyona uğraması, betonun taşıyıcı özelliklerinin zayıflaması anlamına gelir. Bu şekilde betonarme yapıyı oluşturan taşıyıcılar taşıyıcı etkisini zamanla kaybeder.

Betonarme yapılar beton ve betonarme çeliğinden oluşur. Söz konusu iki elementin belirli standartlar dahilinde bir araya geldiğini varsaysak bile bu sırada beton içerisinde oluşan boşluklar alınmadığı takdirde betonda oluşan boşluklar sebebiyle beton ve çeliğin birbirine yapışma etkisini azaltır veya yok eder. Birbirine yeterli düzeyde yapışmamış beton ve çelik ise doğal olarak taşıyıcı özelliğini kaybetmiş olur. Bu da uzun vadede yapıyı riskli hale getirebilir. Yani beton ve çeliğin doğru birleşmemesinden ötürü donanım kaybı yaşanmış olur.

Rutubet etkisi nedir?

Rutubet etkisini; yeterli düzeyde sıkışmamış betonun içerisine dolan hava olarak tanımlayabiliriz. Betonun içine dolan hava zamanla rutubet etkisi olarak kendisini gösterecek ve taşıyıcıların verimliliklerinin düşmesine neden olacaktır. Rutubet etkisini çatlayan kolonların içerisinde görünen paslanmış demirlerden anlayabilirsiniz.